ROCZNICE LITERACKIE, KULTURALNE, WYDARZENIA NAUKOWE
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Albert_Camus
STYCZEŃ
4 I 1960
Zm. Albert Camus, francuski pisarz, dramaturg, eseista i reżyser teatralny, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1957 (ur. 7 XI 1913).
9 I 1890
Ur. Karel Čapek, czeski pisarz, prozaik i dramaturg tworzący w XX wieku, jeden z pionierów fantastyki naukowej (zm. 25 XII 1938).
17 I 1600
Ur. Pedro Calderón de la Barca, barokowy poeta i dramaturg hiszpański (25 V 1681).
17 I 1650
Zm. Tomasz Dolabella, włoski malarz, nadworny malarz Wazów, jeden z głównych twórców malarstwa barokowego w Polsce (ur. ok. 1570).
21 I 1950
Zm. George Orwell, właściwie Eric Arthur Blair, angielski pisarz i publicysta, uczestnik hiszpańskiej wojny domowej (ur. 25 VI 1903).
24 I 1920
Zm. Amedeo Clemente Modigliani, włoski malarz, rysownik i rzeźbiarz (ur. 12 VII 1884).
27 I 1940
Zm. Isaak Emmanuiłowicz Babel, rosyjski pisarz, prozaik specjalizujący się w opowiadaniach i nowelach, dramaturg i dziennikarz (ur. 13 VII 1894).
27 I 2010
Zm. J.D. Salinger, właśc. Jerome David Salinger, amerykański pisarz, twórca głównie opowiadań (ur. 1 I 1919).
29 I 1860
Ur. Anton Pawłowicz Czechow, rosyjski nowelista i dramatopisarz, klasyk literatury rosyjskiej (zm. 15 VII 1904).
LUTY
2 II 1970
Zm. Bertrand Arthur William Russell, angielski filozof, logik, matematyk, działacz społeczny i eseista, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1950 (ur. 18 V 1872).
11 II 1650
Zm. René Descartes, francuski filozof, matematyk i fizyk, jeden z najwybitniejszych uczonych XVII wieku, uznawany również za ojca filozofii nowożytnej (ur. 31 III 1596).
11 II 1650
Zm. Roger Vadim, właśc. Wadim Igoriewicz Plemiannikow, francuski reżyser, scenarzysta i aktor, jeden z pionierów nowej fali francuskiego filmu (ur. 26 I 1928).
13 II 1930
Ur. Ernst Fuchs, austriacki malarz, grafik i muzyk, współtwórca wiedeńskiej szkoły realizmu fantastycznego (zm. 9 XI 2015).
17 II 1600
Zm. Giordano Bruno, włoski filozof renesansowy oraz teolog, dominikanin, humanista, filozof hermetyczny, poeta (ur. I 1548).
17 II 1970
Zm. Samuel Josef Agnon, właśc. Szmuel Josef Czaczkes, izraelski prozaik hebrajski i badacz tradycji, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1966 (ur. 17 VII 1888).
22 II 1980
Zm. Oskar Kokoschka, austriacki malarz, poeta i grafik, działający w okresie ekspresjonizmu, najsłynniejszy przedstawiciel berlińskiej grupy artystycznej Der Sturm (ur. 1 III 1886).
MARZEC
2 III 1930
Zm. D.H. Lawrence, właśc. David Herbert Lawrence, angielski pisarz, autor powieści, opowiadań, poezji, sztuk, esejów, książek podróżniczych, obrazów, tłumaczeń, tekstów krytyczno-literackich i korespondencji (ur. 11 IX 1885).
III 1940
Zm. Michaił Afanasjewicz Bułhakow, rosyjski pisarz i dramaturg, twórca m.in. Mistrza i Małgorzaty, jednego z najważniejszych dzieł XX w. (ur. 15 V 1891).
12 III 1950
Zm. Heinrich Mann, niemiecki pisarz (ur. 27 III 1871).
13 III 1900
Ur. Jorgos Seferis, właśc. Jorgos Seferiadis, poeta i eseista grecki, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1963 (zm. 20 IX 1970).
15 III 1830
Ur. Paul von Heyse, niemiecki pisarz, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1910 (zm. 2 IV 1914).
16 III 1940
Zm. Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf, szwedzka pisarka, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w roku 1909 (ur. 20 XI 1858).
18 III 1980
Zm. Erich Fromm, niemiecki filozof, socjolog, psycholog i psychoanalityk (ur. 23 III 1900).
KWIECIEŃ
1 IV 2010
Zm. John Forsythe, właśc. Jacob Lincoln Freund, amerykański aktor teatralny, telewizyjny, producent filmowy (ur. 29 I 1918).
2 IV 1840
Ur. Émile Zola, francuski eseista, dziennikarz, krytyk sztuki, pisarz, główny przedstawiciel naturalizmu (zm. 29 IX 1902).
6 IV 1520
Zm. Rafael, właśc. Raffaello Santi lub Raffaello Sanzio, włoski malarz i architekt (ur. 6 IV 1438).
8 IV 2010
Zm. Malcolm McLaren, właśc. Malcolm Robert Andrew Edwards, angielski publicysta, projektant mody, muzyk (ur. 22 I 1946).
14 IV 1930
Zm. Władimir Władimirowicz Majakowski, rosyjski poeta i dramaturg, przedstawiciel kubofuturyzmu okresu rosyjskiego srebrnego wieku (ur. 19 VII 1893).
15 IV 1980
Zm. Jean-Paul Sartre, francuski powieściopisarz, dramaturg, eseista i filozof francuski, przedstawiciel egzystencjalizmu, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1964 (ur. 21 VI 1905).
15 IV 1990
Zm. Greta Garbo, właśc. Greta Lovisa Gustafsson,szwedzko-amerykańska aktorka filmowa i teatralna, uznawana za jedną z największych i najwybitniejszych gwiazd filmowych w historii kinematografii oraz jedną z legend i ikon okresu „Złotej Ery Hollywood” (ur. 18 IX 1905).
21 IV 1910
Zm. Mark Twain, właściwie Samuel Langhorne Clemens, amerykański pisarz, satyryk, humorysta (ur. 30 XI 1835).
23 IV 1850
Zm. William Wordsworth, angielski poeta, wraz z Samuelem Taylorem Coleridge’em uznawany za prekursora romantyzmu w literaturze brytyjskiej, jeden z tzw. „poetów jezior” (ur. 7 IV 1770).
24 IV 1910
Zm. Bjørnstjerne Martinius Bjørnson, norweski pisarz, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1903 (ur. 8 XII 1832).
24 IV 1980
Zm. Alejo Carpentier, kubański pisarz, muzykolog i dziennikarz, jeden z najsłynniejszych przedstawicieli realizmu magicznego (ur. 26 XII 1904).
27 IV 1820
Ur. Herbert Spencer, angielski filozof i socjolog, przedstawiciel organicyzmu oraz ewolucjonizmu w naukach społecznych (zm. 8 XII 1903).
29 IV 1980
Zm. Alfred Hitchcock, angielski reżyser, scenarzysta i producent, określany mianem „mistrza suspensu” (ur. 13 VIII 1899).
MAJ
7 V 1840
Ur. Piotr Iljicz Czajkowski, rosyjski kompozytor, jego dzieła stanowią połączenie romantycznych założeń programowych oraz klasycznej formy (zm. 6 XI 1893).
7 V 1840
Zm. Caspar David Friedrich, niemiecki malarz uznawany za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli malarstwa romantycznego (ur. 5 IX 1774).
8 V 1880
Zm. Gustave Flaubert, powieściopisarz francuski, uważany za pierwszego przedstawiciela naturalizmu i jednego z największych mistrzów literatury francuskiej XIX wieku (ur. 12 XII 1821).
12 V 1970
Zm. Nelly Sachs, niemiecka poetka, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1966 (ur. 10 XII 1891).
15 V 2010
Do portu w Sydney zawinęła niespełna 17-letnia Australijka Jessica Watson, która jako najmłodsza osoba w historii odbyła samotny rejs dookoła świata.
17 V 1510
Zm. Sandro Botticelli, właśc. Alessandro di Mariano Filipepi, włoski malarz szkoły florenckiej tworzący w okresie odrodzenia (ur. 1 III 1445).
20 V 1940
Zm. Carl Gustaf Verner von Heidenstam, szwedzki poeta i prozaik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1916 (ur. 6 VII 1859).
24 V 1940
Ur. Iosif Aleksandrowicz Brodski, rosyjsko poeta i eseista, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1987 (zm. 28 I 1996).
27 V 1910
Zm. Robert Koch, właśc. Heinrich Hermann Robert, niemiecki uczony, lekarz i bakteriolog, odkrywca m.in. bakterii wywołujących wąglika, cholerę i gruźlicę, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny w 1905 r. za badania nad gruźlicą (ur. 11 XII 1843).
27 V 1840
Zm. Niccolò Paganini, włoski skrzypek, altowiolista, gitarzysta, wirtuoz i kompozytor (ur. 27 X 1782).
30 V 1640
Zm. Peter Paul Rubens, flamandzki malarz, jeden z najwybitniejszych malarzy epoki baroku (ur. 28 VI 1577).
30 V 1960
Zm. Boris Leonidowicz Pasternak, rosyjski poeta i prozaik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1958 (ur. 10 II 1890).
CZERWIEC
2 VI 1740
Ur. Donatien-Alphonse-François de Sade, francuski pisarz i filozof (zm. 2 XII 1814).
7 VI 1980
Zm. Henry Valentine Miller, amerykański pisarz i malarz okresu modernizmu (ur. 26 XII 1891).
8 VI 1810
Ur. Robert Schumann, niemiecki kompozytor i krytyk muzyczny, uznawany za jednego z najbardziej wpływowych twórców epoki romantyzmu (zm. 29 VII 1856).
9 VI 1870
Zm. Charles Dickens, angielski powieściopisarz, uznawany za najwybitniejszego przedstawiciela powieści społeczno-obyczajowej w drugiej połowie XIX w. w Anglii (ur. 7 II 1812).
14 VI 1920
Zm. Max Weber, niemiecki socjolog, filozof, prawnik i ekonomista, wraz z Émilem Durkheimem i Karolem Marksem jest uznawany za ojca socjologii (ur. 21 IV 1864).
18 VI 2010
Zm. José de Sousa Saramago, portugalski pisarz, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1998 (ur. 16 XI 1922).
29 VI 1900
Ur. Antoine de Saint-Exupéry, francuski pilot, pisarz i poeta (zm. 31 VII 1944).
29 VI 1940
Zm. Paul Klee, szwajcarski malarz i grafik okresu ekspresjonizmu (ur. 18 XII 1879).
LIPIEC
7 VII 1860
Ur. Gustav Mahler, austriacki kompozytor i dyrygent doby neoromantyzmu (zm. 18 V 1911).
7 VII 1930
Zm. Arthur Conan Doyle, szkocki pisarz, lekarz, wolnomularz, spirytysta, czołowy przedstawiciel nurtu powieści detektywistycznych, w których głównym bohaterem jest Sherlock Holmes (ur. 22 V 1859).
10 VII 1830
Ur. Camille Pissarro, francuski malarz impresjonistyczny i neoimpresjonistyczny (zm. 13 XI 1903).
18 VII 1610
Zm. Michelangelo Merisi da Caravaggio, włoski malarz baroku, reformator malarstwa europejskiego na przełomie XVI i XVII wieku (ur. 29 IX 1571).
25 VII 1980
Zm. Władimir Siemionowicz Wysocki, rosyjski pieśniarz, poeta i aktor (ur. 25 I 1938).
28 VII 1750
Zm. Johann Sebastian Bach, kompozytor i organista niemiecki epoki baroku, jeden z najwybitniejszych artystów w dziejach muzyki, kompozytor dworski (ur. 31 III 1685).
29 VII 1890
Zm. Vincent van Gogh, holenderski malarz postimpresjonistyczny (ur. 30 III 1853).
29 VII 1900
Ur. Eyvind Johnson, prozaik szwedzki, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1974 (zm. 25 VIII 1976).
SIERPIEŃ
5 VIII 1850
Ur. Guy de Maupassant, francuski pisarz zaliczany do nurtu naturalizmu i dekadentyzmu, znany zwłaszcza ze swoich nowel (zm. 6 VII 1893).
6 VIII 1660
Zm. Diego Rodríguez de Silva y Velázquez, hiszpański malarz, przedstawiciel baroku, portrecista, nadworny malarz króla Filipa IV (ur. 1599).
18 VIII 1850
Zm. Honoré de Balzac, powieściopisarz francuski, realista, jeden z najważniejszych twórców współczesnej powieści europejskiej (ur. 20 V 1799).
25 VIII 1900
Zm. Friedrich Wilhelm Nietzsche, niemiecki filozof, filolog klasyczny, prozaik i poeta (ur. 15 X 1844).
26 VIII 1880
Ur. Guillaume Apollinaire właśc. Wilhelm Apolinary Kostrowicki, francuski pisarz i krytyk sztuki, jeden z głównych przedstawicieli francuskiej awangardy poetyckiej (zm. 9 XI 1918).
27 VIII 1770
Ur. Georg Wilhelm Friedrich Hegel, niemiecki filozof, twórca nowoczesnego systemu idealistycznego (zm. 14 XI 1831).
29 VIII 1780
Ur. Jean-Auguste-Dominique Ingres, francuski malarz historyczny i portrecista, jeden z najwybitniejszych artystów francuskich XIX wieku (zm. 14 I 1867).
WRZESIEŃ
1 IX 1970
Zm. François Mauriac, francuski pisarz zaliczany do największych pisarzy katolickich XX wieku, laureat literackiej Nagrody Nobla w roku 1952 (ur. 11 X 1885).
8 IX 1830
Ur. Joseph Étienne Frédéric Mistral, francuski poeta, filolog i leksykograf, laureat literackiej Nagrody Nobla w roku 1904 (zm. 25 III 1914).
15 IX 1890
Ur. Agatha Christie, właśc. Agatha Mary Clarissa Miller Christie, angielska autorka powieści kryminalnych i obyczajowych (zm. 12 I 1976).
21 IX 1860
Zm. Arthur Schopenhauer, filozof niemiecki, przedstawiciel pesymizmu w filozofii (ur. 22 II 1788).
22 IX 1660
Ur. Daniel Defoe właśc. Daniel Foe, pisarz angielski, prekursor powieści przygodowej (zm. 24 IV 1731).
25 IX 1970
Zm. Erich Maria Remarque, właśc. Erich Paul Remark, niemiecki pisarz, weteran I wojny światowej (ur. 22 VI 1898).
26 IX 1990
Zm. Alberto Moravia, właśc. Alberto Pincherle, włoski powieściopisarz, nowelista i dziennikarz (ur. 28 XI 1907).
30 IX 1990
Zm. Patrick Victor Martindale White, australijski prozaik, poeta i dramaturg, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1973 roku (ur. 28 V 1912).
PAŹDZIERNIK
10 X 1930
Ur. Harold Pinter, angielski dramaturg, pisarz, reżyser teatralny i scenarzysta, laureat literackiej Nagrody Nobla w 2005 roku (zm. 24 XII 2008).
22 X 1870
Ur. Iwan Aleksiejewicz Bunin, rosyjski poeta i nowelista, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1933 roku (zm. 8 XI 1953).
25 X 1400
Zm. Geoffrey Chaucer, angielski poeta, prozaik, filozof i dyplomata (ur. ok. 1343).
26 X 1890
Zm. Carlo Collodi, właściwie Carlo Lorenzini, włoski pisarz i dziennikarz, autor powieści i komedii (ur. 24 XI 1826).
LISTOPAD
2 XI 1950
Zm. George Bernard Shaw, irlandzki dramaturg i prozaik, przedstawiciel dramatu realistycznego, jako filozof twórca koncepcji tzw. siły życiowej i ewolucji twórczej, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1925 (ur. 26 VII 1856).
8 XI 1900
Ur. Margaret Mitchell, amerykańska pisarka, działaczka społeczna (zm. 16 VIII 1949).
12 XI 1840
Ur. François-Auguste-René Rodin, francuski rzeźbiarz łączący elementy symbolizmu i impresjonizmu, prekursor nowoczesnego rzeźbiarstwa (zm. 17 XI 1917).
13 XI 1850
Ur. Robert Louis Stevenson, szkocki powieściopisarz, poeta i reportażysta podróżnik, główny reprezentant neoromantyzmu w literaturze angielskiej (zm. 3 XII 1894).
14 XI 1840
Ur. Oscar Claude Monet, francuski malarz, jeden z twórców i czołowych przedstawicieli impresjonizmu (zm. 5 XII 1926).
17 XI 1780
Zm. Bernardo Bellotto zwany Canaletto, włoski malarz, przedstawiciel weneckiego malarstwa wedutowego, nadworny malarz Stanisława Augusta Poniatowskiego (ur. 30 I 1721).
20 XI 1910
Zm. Lew Tołstoj, rosyjski powieściopisarz, dramaturg, krytyk literacki, myśliciel, pedagog, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli realizmu w literaturze europejskiej, klasyk literatury rosyjskiej i światowej (ur. 9 IX 1828).
25 XI 1950
Zm. Johannes Vilhelm Jensen, prozaik i poeta duński, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1944 (ur. 20 I 1873).
28 XI 1680
Zm. Giovanni Lorenzo Bernini zw. Gianlorenzo, włoski rzeźbiarz i architekt, jeden z najwybitniejszych artystów baroku (ur. 7 XII 1598).
28 XI 1880
Ur. Aleksander Aleksandrowicz Błok, rosyjski poeta-symbolista epoki srebrnego wieku, dramaturg, klasyk literatury rosyjskiej i jeden z największych poetów rosyjskich XX wieku (zm. 7 VIII 1921).
30 XI 1900
Zm. Oscar Wilde, irlandzki poeta, prozaik, dramatopisarz i filolog klasyczny, przedstawiciel modernistycznego estetyzmu (ur. 16 X 1854).
GRUDZIEŃ
5 XII 1870
Zm. Alexandre Dumas, francuski pisarz i dramaturg (ur. 24 VII 1802).
10 XII 1830
Ur. Emily Elizabeth Dickinson, amerykańska poetka (zm. 15 V 1886).
11 XII 1810
Ur. Alfred Louis Charles de Musset, francuski poeta, dramaturg, prozaik, przedstawiciel romantyzmu, członek Akademii Francuskiej (zm. 2 V 1857).
14 XII 1990
Zm. Friedrich Reinhold Dürrenmatt, szwajcarski dramaturg, prozaik, eseista i teoretyk teatru (ur. 5 I 1921).
16 XII 1770
Ur. Ludwig van Beethoven, kompozytor i pianista niemiecki, ostatni z tzw. klasyków wiedeńskich, a zarazem prekursor romantyzmu w muzyce, uznawany za jednego z największych twórców muzycznych wszech czasów (zm. 26 III 1827).
19 XII 1910
Ur. Jean Genet, francuski pisarz i dramaturg (zm. 15 IV 1986).
21 XII 1940
Zm. Francis Scott Fitzgerald, amerykański pisarz, nowelista, scenarzysta filmowy (ur. 24 IX 1896).
Oprac. Ilona Woszczyna- Kozioł