Jak oblic­zono: w his­torii nowożyt­nej kul­tu­ry napisano więcej tylko o Szek­spirze, Wag­n­erze i Napoleonie — mówił o jed­nym z najważniejszy­ch pis­arzy XX wieku Antoni Lib­era, tłu­macz, reży­ser, znaw­ca twór­c­zoś­ci Beck­et­ta. Dziś 32. roczni­ca śmier­ci noblisty.

Data urodz­in Beck­et­ta miała dla autora znacze­nie sym­bol­iczne. Irland­czyk przyszedł na świat 13 kwiet­nia 1906 roku.

- Data urodzenia Beck­et­ta została przez niego samego zmi­tol­o­gi­zowana: urodz­ił się trzy­naste­go w piątek, a był to Wielki Piątek. Co więcej: on się urodz­ił wiec­zorem o godzinie dziewiątej, a godz­i­na ta w naszej trady­cji judeochrześ­ci­jańskiej ma co najm­niej dwa znaczenia: w Judei dwa tysiące lat temu lic­zono czas od godziny 6, a zatem godz­i­na trze­cia po połud­niu to właśnie godz­i­na dziewią­ta. Beck­ett wyko­rzys­tał tę dwuz­naczność i potem mówił, że urodz­ił się w godzinie śmier­ci Chrys­tusa — mówił pis­arz Antoni Lib­era, tłu­macz Beck­et­taw audy­cji Iwony Mali­nowskiej z cyk­lu “Biografie niezwykłe”.

POSŁUCHAJ PONIŻEJ??

Audy­cji Iwony Mali­nowskiej z cyk­lu “Biografie niezwykłe” poświę­conej postaci??? Samue­la Beck­et­ta z udzi­ałem Antoniego Libery.

https://player.polskieradio.pl/kolejka

Apos­toł Joyce’a

Już jako uczeń zdradzał tal­ent do nauki języków. Stu­diował roman­istykę. W Paryżu zapro­ponowano mu posadę wykład­ow­cy lit­er­atu­ry ang­iel­skiej. Po dwóch lat­ach pra­cy we Francji wró­cił do rodzin­nej Irlandii, gdzie z kolei prowadz­ił zaję­cia z lit­er­atu­ry fran­cuskiej. Jed­nak dość szy­bko zrezyg­nował z posady aka­demick­iej i zajął się pisaniem.

- Moż­na się domyślać, że bodźcem, który skłonił go do rozpoczę­cia kari­ery pis­arza było spotkanie z Jame­sem Joycem – wyjaś­ni­ał Antoni Lib­era. — Joyce zaprosił go do uczest­nict­wa w przed­sięwz­ię­ciu lit­er­ackim: stworzył wokół siebie dwu­nas­tu apos­tołów, którzy mieli napisać dwanaś­cie ese­jów wokół ostat­niej wielkiej powieś­ci Joyce’a. Beck­ett miał wtedy 22 lata.

Cho­ci­aż wybuch II wojny świa­towej zas­tał go w neu­tral­nej Irlandii, Beck­ett postanow­ił udać się do Francji, gdzie zaan­gażował się w dzi­ałanie ruchu oporu. — Tłu­maczył z fran­cuskiego na ang­iel­ski mate­ri­ały wywiad­ow­cze — mówił Antoni Lib­era.

Sława przyszła, Godot nie

Mimo, iż dziś Beck­ett jest jed­nym z najsłyn­niejszy­ch autorów dwudzi­este­go wieku, musi­ał dłu­go czekać na sławę. — “Czeka­jąc na Godota” zostało odrzu­cone przez 17 teatrów — powiedzi­ał Antoni Lib­era. — Debi­ut sceniczny Beck­et­ta przyszedł dopiero w 1953 roku. Do tego cza­su miał na swoim kon­cie kilka powieś­ci, dwa tomy opowiadań, wier­sze i ese­je. To wszys­tko nie przekracza­ło nakładu 300–400 egzem­plarzy.

“Czeka­jąc na Godota” to przy­powieść będą­ca ale­gorią ludzkiego nastaw­ienia do życia. Sztuka przyniosła Beck­et­towi sławę na całym świecie. Pol­ska pre­miera dra­matu miała miejsce w Teatrze Współczes­nym w Warsza­w­ie.

Innymi słyn­nymi dziełami Beck­et­ta są: “Ostat­nia taś­ma Krap­pa” i “Kome­dia”. Bohaterowie Beck­et­ta to ludzie kale­cy, bied­ni, pokrzy­wdzeni przez los i zde­gen­erowani. Ludzie, których absurdal­na egzys­tenc­ja prowadzi do nieuchron­nego koń­ca.

- Częsty motyw, jaki przewi­ja się w jego powieś­ci­ach, to śmierć w naj­ciem­niejszą noc grud­niową — mówił Antoni Lib­era. Beck­ett zmarł właśnie w taką noc, 22 grud­nia 1989.

IWK

_{Źródło: polskieradio.pl/39/156/Artykul/1329796,Samuel-Beckett-kronikarz-biedy-i-absurdu}