Bar­bórka jest ważnym świętem w pol­skim kalen­darzu od niepamięt­ny­ch cza­sów, a gór­ni­cy mają do dnia swo­jej patronki szczegól­ne pode­jś­cie. Zwycza­jowo, przed zjazdem w głąb kopal­ni, kierowali do świętej mod­l­itwę z prośbą o zapewnie­nie ochrony i bez­pieczną pracę. Pod jej wiz­erunk­iem cała śląska rodz­i­na prosiła o szczęśli­wy powrót ze zmi­any ojca, męża czy brata górnika, by mogli „szy­ch­ta zro­bić, a wybyć”.

4 grud­nia rozpoczy­na się od uroczys­tej mszy świętej i wspól­ne­go pacierza w kopal­ni­anej cechowni czy koś­ciele, po których następu­je część poświę­cona zabaw­ie. Gór­ni­cy – koniecznie w pełnym galowym mundurze i ozdob­nej cza­pce z pióro­puszem, baw­ią się na liczny­ch kon­cer­tach, fes­ty­nach – częs­to przy muzyce kopal­ni­any­ch orkiestr dęty­ch, które inicju­ją zabawę, maszeru­jąc z muzyką uli­cami osiedli zamieszkany­ch przez gór­nicze rodziny. 

Za swo­ją patronkę uważa­ją św. Bar­barę nie tylko gór­ni­cy. Ponieważ jest orę­down­iczką ochrony przed wypad­kiem lub dobrej śmier­ci, uciekamy się do niej w sytu­ac­jach, kiedy jesteśmy narażeni na szczegól­ne niebez­pieczeńst­wo. Bar­bórki obchodzą także straża­cy, hut­ni­cy, mary­narze, ryba­cy, min­erzy, saperzy, kamieniarze czy żołnierze.

Do zwycza­jów bar­bórek należy kilka związany­ch z obchodami ele­men­tów: „wyz­woliny”, czyli trady­cyjne pasowanie na górnika przez uderze­nie szpadą po ramie­niu. Każdy adept ma na tę okazję przy­go­tować kole­gom „nieckę krup­nioku” czy „napitek”. Częś­cią inic­jacji są też „skoki przez skórę”, czyli spec­jal­ny gruby far­tuch, zakładany pod ziemią przez rębaczy i pakowaczy, który trzy­ma dwóch starszy­ch górników. Zasłużeni gór­ni­cy w Bar­bórki otrzy­mu­ją parad­ne szpady.

Kilka dni przed obchodami, są orga­ni­zowane ?kar­czmy piwne. Gór­ni­cy zasi­ada­ją przy dwóch długich stołach, dzieląc się na starszy­ch i bardziej doświad­c­zony­ch – stare strzechy??‍? i młod­szy­ch, czyli strzechy młode?. Rywal­izu­ją ze sobą w sprawach piwny­ch i biesi­ad­ny­ch. Opowiada się wów­czas dow­cipy, śpiewa pieśni gór­nicze i przekazu­je prezen­ty, pow­iązane z zabawnymi wydarzeni­ami. Za niepoprawnie skom­ple­towany na tę uroczys­tość strój gór­niczy, w ramach zabawy moż­na dostać również sym­bol­iczną karę. Kobi­ety w tym cza­sie, które trady­cyjnie nie biorą udzi­ału w takim wydarze­niu, spo­tyka­ją się w ramach jego odpowied­nika – są to tzw. com­bry bab­skie.

^{Opra­cow­ała IWK}

Z okazji Gór­niczego Świę­ta “Bar­bórki” życzymy Całej Braci Gór­niczej dużo zdrowia, wszelkiej pomyśl­noś­ci, a przede wszys­tkim spoko­jnej i bez­piecznej pra­cy. Oby Wasze­mu gór­niczemu stanowi zawsze towarzyszyła satys­fakc­ja i duma z wykony­wanej pra­cy ?⚒oraz powszech­ny sza­cunek.?

Bib­liotekarze CKZ­iU

????